26 kwietnia 2024 Imieniny: Maria, Marcelina, Marzena
O retoryce
wulgaryzm
wulgaryzm, jedna z figur retorycznych, odwrotność eufeminizmu.
wulgaryzm [łac. vulgaris ‘ludowy’,’pospolity’], jedna z >figur retorycznych, odwrotność >eufeminizmu; wyraz, wyrażenie, zwrot, obraz, dźwięk uważane w danej kulturze czy środowisku za pospolite, ordynarne, prostackie, wulgarne; obecne są w gwarze więziennej, w środowiskach uczniowskich, subkulturach młodzieżowych; w wypowiedziach artystycznych stosowany także jako świadomy chwyt stylistyczny w celu wyrażenie emocji (rodzaj >eksklamacji), dosadności, rubaszności, opinii o sprawie, której dotyczy, ale także dania świadectwa o kulturze danej osoby (rodzaj >epitetu). Najpopularniejsze są wulgaryzmy słowne i gesty, np. przysłowiowy już „gest Kozakiewicza”. W formie dźwiękowej, np. „beknięcie” po posiłku w jednych środowiskach jest uważane za komplement dla gospodyni, ale w innych za wulgaryzm. Pewne zachowania mogą być uważane za wulgarne, np. pocałunek w miejscu publicznym czy naużywanie alkoholu np. przez kobietę, ale już nie przez mężczyznę. W teatrze, filmie niejednokrotnie przerysowuje się zachowania wulgarne, często tylko w celu szokowania, ale także aby ukazać obraz kultury środowisk społecznych, relacji międzyludzkich, np. w sztukach Szewcy Stanisława gnacego. Witkiewicza 1934, Testosteron A. Saramonowicza 2002, teatrze nowego brutalizmu; filmach: Wielkie żarcie, reż. M. Ferreri 1973, Pulp Fiction, reż. Quentin Tarantino 1994, Operacja Samum, reż. W. Pasikowski 1999.